Soğukta ellerimizi hohlayarak ısıtmaya çalıştığımız veya bir yerimizi yaktığımızda üfleyerek soğutmaya çalıştığımız olmuştur. E pekala bu farklılık nasıl oluşuyor?
Aslında ağzımızdan çıkan hava, genelde tıpkı sıcaklıktadır. Ağzımızdan çıkan havanın sıcaklığı pek değişmediğine nazaran bunun altında öteki bir neden yatıyor. Bu nedenleri sizler için derledik.
Öncelikle bu durumun temel sebebi, ağız hareketidir.
Yani ‘hoh’ derken ağız boşluğu daha büyük olduğu için ciğerden gelen ve dışarı çıkan havanın debisi daha düşük olur. Bu yüzden suratı daha da yavaştır; haliyle suratı yavaş olunca ciğerlerde ısınmış hava, ağızdan çıkana kadar daha da ısınır.
Üflerken yahut püflerken ise ağız boşluğu daha dardır. Bu yüzden akan havanın debisi süratlidir. E başkasına zıt olarak ciğerden ağza kadar uzanan yolda hava süratlice akacağı için ısınmadan dışarı atılır.
Havanın debisi ne diye soracak olursanız; ünite vakitte muhakkak bir alandan geçen akışkan ölçüsüdür. Yani bahsedilen şey aslında havanın akış suratıdır.
Büzülmüş dudaklardan üflediğinizde (ıslık çalarken olduğu gibi), süratli hareket eden bir hava akışı yaratırsınız.
Hızlı hareket eden hava (nefesiniz), nispeten durağan havaya (çevrenizdeki hava) bırakıldığında türbülans oluşturur.
Türbülansın tesiri, etraftaki durağan havayı ağzınızdan çıkarak havaya sürüklemesidir. Tıpkı üstteki fotoğrafta olduğu üzere. Mavi oklar sizi çevreleyen havayı, siyah ok ise ağzınızdan çıkan havayı gösterir. Bedenimizin dışındaki hava her vakit ciğerlerimizden çıkan havadan biraz daha soğuktur.
Çevredeki daha soğuk hava, ağzımızdan çıkan daha sıcak hava akımına çekildiğinden, elinize ulaşan hava soğuktur. Aslında, büzülmüş dudaklardan üflerken avuçlarınızda hissettiğiniz havanın birçok etraftaki havadır.
Yukarıdaki fotoğrafta olduğu üzere daha geniş bir ağızdan üflediğinizde, ‘haah’ dediğinizde olduğu üzere, hava daha yavaş bir süratte çıkar. Bu nedenle, daha süratli hava akışı ile birebir türbülansı yaratmaz ve buna bağlı olarak, çevreleyen daha soğuk havanın çok daha az hacmini daha sıcak nefesinize çeker.
Ayrıca bu durumun üflediğimiz şeyin ağzımıza olan yakınlığıyla da alakası var. Örneğin üflerken elinizi ağzınıza olabildiğince yaklaştırın; çıkan hava sıcak olacaktır, uzaklaştırdığınızda ise soğuyacaktır.
